Indianie płn. wybrzeża Pacyfiku

Totemy w parku Stanley::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Totemy w parku Stanley
Thunderbird (Ptak Grom)::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Thunderbird (Ptak Grom)
Dziki człowiek lasu::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Dziki człowiek lasu

Indianie północnego wybrzeża Pacyfiku tradycyjnie mieszkali w wielu wioskach położonych wzdłuż linii brzegu lub też w bezpośrednim sąsiedztwie rzek. Liczne rodziny mieszkały razem w wielkich komunalnych budynkach (longhouse) ustawionych w szeregu wzdłuż plaży. Ponieważ poza wioskami nigdy nie było tam większych zjednoczonych organizmów państwowych, dlatego też dzisiaj kultury tych ludów grupowane są w odniesieniu do używango języka.

Nuu-chah-nulth oznacza "Góry wznoszące się z morza". Tych 15 plemion zamieszkuje obszar wzdłuż 300 km brzegu wyspy Vancouver w Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie. Mieszkają oni w tradycyjnych wioskach na wybrzeżu oraz w pobliskich ośrodkach miejskich.

Indianie Makah żyją w północno-zachodniej części płw. Olympic w USA. Ich wioski zawsze budowane były frontem do wody, a ich pożywienie pochodziło z morza. Dzielą oni język i wspólne zwyczaje z Indianami Nuu-chah-nulth.

Coast Salish to przeszło 57 plemion żyjących wokół cieśniny Georgia, na południu wyspy Vancouver w Kanadzie oraz w najbardziej na zachód wysuniętych obszarach stanu Waszyngton w Stanach Zjednoczonych.

Kwaguilth (Kwakwaka'wakw) to Indianie mówiący językiem kwak'wala zamieszkujący północną cześć wyspy Vancouver oraz inne okoliczne wysepki.

Heiltsuk żyją w centralnej części wybrzeża Kolumbii Brytyjskiej, głownie na wyspie Campbell.

Indianie Nuxalk żyją wzdłuż Burke Channel, 120 km od wybrzeża Pacyfiku.

Gitxsan oznacza dosłownie "ludzi wywodzących się z mgły rzeki". Żyją oni w północnej części Kolumbii Brytyjskiej, wzdłuż rzeki Skeena.

Tsimshian żyją na ladzie i wyspach w centralnej części wybrzeża Kolumbii Brytyjskiej, na północ od rzeki Nass i na południe od Douglas Channel.

Nisga'a żyją w dolinie Nass w północno-zachodniej Kolumbii Brytyjskiej.

Tlingit zamieszkują wyspy i wybrzeże południowo-wschodniej Alaski. Gdy Stany Zjednoczone kupiły Alaskę Indianie Thingits wnieśli protest i wynajęli prawnika w celu wspierania ich żądań własności do południowo- wschodniej Alaski.

Haida żyją na wyspach Królowej Charlotty (Kolumbia Brytyjska) i południowej części archipelagu Księcia Walii (Alaska).

Totemy (wysokie rzeźbione słupy) stały się symbolem Indian północnego wybrzeża Pacyfiku. W rzeczywistości nie były one rzeźbione na całym wybrzeżu, lecz powszechne były jedynie wśród Tlingit, Haida, Tsimshian i Indian Kwaguilth. Inne słupy stawiane bezpośrednio przy domach były bardziej powszechne. Przypominały one o historii rodzin i o ich statusie. Większe słupy ustawiane na zewnątrz określały rodzinę (klan), do którego należał dom (longhouse). Mniejsze znajdowały się wewnątrz domów głownie w celu przypominania dzieciom historii ich rodzin. Języki wystające z ust postaci na słupach miały oznaczać po prostu „witaj”.

Słup ustawiany na zewnątrz domu::Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Słup ustawiany na zewnątrz domu
Słup Thunderbird::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Słup Thunderbird
Człowiek kory czerwonego cedru::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Człowiek kory czerwonego cedru
Totem w Port Renfrew::Wyspa Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Totem w Port Renfrew

Indianie północnego wybrzeża Pacyfiku cierpieli nie mniej niż inni rdzenni mieszkańcy Ameryki. Ospa zaatakowała ich w latach 60-tych XIX wieku. W roku 1884 ceremonialne uroczystości określane dzisiaj, jako potlatch uznane zostały przez rząd kanadyjski za nielegalne. Dzieci indiańskie były separowane od rodzin poprzez wysyłanie ich do pensjonatów.

Motyw czterech wiatrów wyraża siłę i potęgę ruchu powietrza. Symbol identyczny jak hitlerowska swastyka używany był powszechnie na koszykach. Od czasu drugiej wojny światowej zniknął on jednak całkowicie ze sztuki Indian Coast Salish.

Motyw czterech wiatrów::Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Motyw czterech wiatrów
Dwa totemy::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Dwa totemy
Gigantka Dzunuk'wa::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Gigantka Dzunuk'wa
Symbol księżyca::Vancouver, Kolumbia Brytyjska, Kanada::
Symbol księżyca

Na wschodnim wybrzeżu USA, w Nowym Jorku, jedną przecznicę od Wall Street stał kiedyś drewniany totem wykonany przez indiańskiego artystę z Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie. Totem o nazwie „Kruk umieszcza słońce na niebie” zawierał tradycyjne motywy północno-zachodniego wybrzeża Pacyfiku. Rzeźba ta otoczona była biurowymi drapaczami chmur.

Drewniany totem w NYC #1::Nowy Jork, Stany Zjednoczone::
Drewniany totem w NYC #1
Drewniany totem w NYC #2::Nowy Jork, Stany Zjednoczone::
Drewniany totem w NYC #2
Totem wśród wieżowców::Nowy Jork, Stany Zjednoczone::
Totem wśród wieżowców

© 2008 Maciej Swuliński