Skaliste wzniesienie ponad Krakowem, wzgórze wawelskie, od zawsze było symbolem polskiej państwowości. Dla Polaków jest to niczym Akropol w Atenach. Pierwszy zamek i pierwsza katedra powstały tu około 1000 roku n.e. Był to czas, gdy wzgórze wawelskie stało się siedzibą władzy świeckiej i religijnej.
Za ostatnich królów Piastów i za panowania Jagiellonów Zamek Królewski na Wawelu przeżywał swój złoty wiek. Król Zygmunt II August przekształcił średniowieczny zamek we włoski pałac renesansowy. Architektonicznie zawierał on jednak pewne polskie akcenty. Na przykład ostatnie piętro wielopoziomowych arkad na dziedzińcu pałacu posiada arkady wyższe niż te poniżej, co jest cechą nieznaną we Włoszech.
Po przeniesieniu stolicy Polski do Warszawy, Wawel stracił na znaczeniu jako siedziba dworu królewskiego, ale nadal był miejscem koronacji królewskich i pochówków królów polskich. Okupacja szwedzka w latach 1655–1657 i ponownie w 1702 r. zapoczątkowała degradację Wawelu. Insygnia królewskie przetrwały potop szwedzki, ponieważ wywieziono je do zamku Lubowelskiego na Spiszu. Niestety, w 1794 r. dostały się one w ręce pruskie. Zrabowane z Wawelu polskie insygnia królewskie, zostały później zniszczone. Po trzecim rozbiorze Polski w 1795 roku Kraków przeszedł w ręce Austrii. Austriacy zamienili polski Zamek Królewski na koszary wojskowe. To był czas największych zniszczeń. Zamurowano renesansowe arkady dziedzińca, zmieniono lub wyburzono wiele fragmentów wnętrza zamku.
Katedra wawelska to polskie sanktuarium narodowe, które służyło jako miejsce koronacji polskich królów. Obecna, głównie gotycka budowla powstała w XIV wieku. Katedra jest głównym miejscem pochówku polskich monarchów i bohaterów narodowych.
